Polecam sesję 50 Shades of SharePoint: SharePoint 2013 Insanity Demystified

Jestem w trakcie przygotowywania wpisu dotyczącego panelu dokumentu, ale właśnie obejrzałem świetną sesję Dana Holme'a dotyczącą różnych pułapek SharePointa i polecam wszystkim, żeby ją obejrzeć - dobrze prowadzona i zawiera bardzo ciekawe informacje - http://technet.microsoft.com/en-US/video/Dn189121(MSDN.10)?query=1

Kwietniowe CU dostępne

Ukazały się kwietniowe poprawki zbiorcze dla wersji 2007, 2010 i 2013.
Linki do pobrania CU oraz aktulane nr buildów tych aktualizacji znajdziecie jak zwykle w poście o sprawdzaniu wersji SharePointa

Co ciekawe - dla 2013 CU ukazało się tylko dla Foundation i OWC, natomiast nie ma dla serwera. Na blogu Stefana Grossnera jest informacja, że CU dla serwera jest opóźnione. Pomimo iż Cu dla Foundation zawiera także hotfix dla serwera, to nie zalecam instalowania na środowiskach serwerowych samej poprawki dla Foundation.

Należy pamiętać, że bazą dla wszystkich aktualizacji jest Public update z marca i należy go zainstalować przez instalacją kwietniowego CU - Public Update NIE jest zawarty w CU!

Licencjonowanie SharePointa 2013

Witam po świętach!

Dzisiaj omówię po krótce zmiany jakie zostały wprowadzone w licencjonowaniu SharePointa w wersji 2013. Nie będę omawiał tutaj licencjonowania Windows Servera i SQLa, które to licencje też są niezbędne; jeżeli będzie to Was interesowało to dajcie znać w komentarzach, jak będzie potrzebne to wyskrobię też coś na ten temat.

Jak było - SharePoint 2010
Na początek trochę historii, kliknijcie tu, żeby przejść do 2013.
W SharePoincie 2010 sytuacja wyglądała następująco:

• Były 3 edycje - Foundation, Server Standard i Server Enterprise.
• Foundation była darmowa - zarówno na serwer jak i użytkownika.
• Std i Ent wymagały licencji serwerowych - była to ta sama licencja. Licencja była wymagana na każdy serwer, na którym były zainstalowane i wykorzystywane bity SharePointa.
• Użytkownicy musieli mieć licencje CAL. Korzystający z funkcjonalności Standard musieli mieć CAL Std. Korzystający z funkcjonalności Enterprise musieli mieć zarówno CAL Std jak i CAL Ent (tzw. licencja addytywna). Przez dłuższy czas można było się spotkać z różnymi wykładniami czy CALe Ent są potrzebne dla wszystkich czy tylko dla korzystających z tych funkcjonalności, ale w końcu przeważył pogląd, że jednak tylko dla tych, którzy korzystają z Ent. Dla administratora powodowało to pewien problem, gdyż nie był w stanie zablokować użytkownikom z licencjami tylko Std dostępu do funkcjonalności Enterprise.
• Od wymogu posiadania CALi były 2 wyjątki związane udostępnianiem treści na zewnątrz - po pierwsze użytkownicy zewnętrzni mogli być licencjonowani przez licencję SharePoint Server for Internet Sites (FIS), po drugie użytkownicy wewnętrzni mogli też być licencjonowani licencją FIS, jeżeli ich dostęp do środowiska ograniczał się do tworzenia treści przeznaczonej na zewnątrz. Innymi słowy na środowisku nie było treści przeznaczonej tylko dla użytkowników wewnętrznych.
• Licencja FIS była licencją serwerową, typu "external connector" - oznaczało to, że wystarczyło mieć tę licencję na każdym serwerze, a użytkownicy nie musieli mieć licencji CAL; oczywiście z uwzględnieniem zastrzeżenia z powyższego punktu - FISem mogliśmy pokryć tylko prawa użytkowników zewnętrznych lub wewnętrznych tworzących zawartość dla zewnętrznych. FIS występował w 2 rodzajach - Standard i Enterprise. Te 2 rodzaje licencjonowały odpowiednio funkcjonalności edycji Standard i Enterprise, ale miały też jedną różnicę o której niektórzy nie wiedzieli. Otóż FIS Std pozwalał tylko na wykorzystanie jednej domeny i jej subdomen, tzn. nie mogliśmy na licencji FIS Std hostować 2 domen foo.com i bar.com.
• Jeżeli chcieliśmy mieć na jednym środowisku mix - zarówno intranet jak i extranet/strony publiczne to te same serwery musieliśmy licencjonować obydwoma licencjami - zarówno SharePoint Server jak i SharePoint FIS + oczywiście CALe dla użytkowników wewnętrznych. W niektórych przypadkach, gdy użytkownicy zewnętrzni byli policzalni (np. ekstranet dla określonej liczby partnerów) mogło się bardziej opłacać kupić CALe użytkownikom zewnętrznym.
• Oprócz 3 podstawowych edycji były jeszcze takie 4 produkty, powiązane z SharePointem:
• FAST Search server for SharePoint - FAST wymagał licencji CAL Std + Ent oraz licencji na serwer, tam gdzie był zainstalowany.
• Office Web Applications (WAC) - licencjonowany niezależnie od SharePointa, serwer nie wymagał licencji (mogło to chodzić nawet na Foundation), użytkownicy byli licencjonowani przez licencje pakietu Office
• Project Server - wymagał licencji serwerowych + CAL, z racji tego że wymagał SharePoint Server Enterprise, wymagał także licencji SharePoint  na serwerach oraz CAL Std + Ent dla użytkowników
• DUET - wymagał zarówno licencji serwer jak i CAL

Jak jest teraz - SharePoint 2013
Ogólnie model licencjonowania został uproszczony:

• Są ciągle 3 edycje, Foundation jest ciągle darmowe
• Ciągle użytkownicy wewnętrzni potrzebują CALi do treści niepublicznych, natomiast została wprowadzona funkcjonalności pozwalająca adminom na kontrolę dostępu do funkcjonalności na podstawie licencji. W skrócie działa to tak, że admini mogą przypisać określone licencje wybranym grupom uprawnień w AD a SharePoint zadba o to, żeby użytkownicy nie mieli dostępu tam gdzie nie mają licencji. Obejmuje to zarówno SharePointa jak i Projecta, WAC i DUET. Więcej o tej funkcjonalności w tym blogu.
• Użytkownicy zewnętrzni - tu robi się ciekawie. Otóż w wersji 2013 nie ma już FIS, a użytkownicy zewnętrzni nie potrzebują licencji CAL. Kropka. Jakakolwiek nie byłaby ich rola i do jakich treści by się nie dostawali, to jeżeli są użytkownikami zewnętrznymi* nie musimy ich licencjonować. Fajnie co? Otwiera to nam całkiem nowe perspektywy jeżeli chodzi o hostowanie rozwiązań na SharePoincie. Użytkownicy zewnętrzni wg PUR to "użytkownicy, którzy nie są: pracownikami Państwa lub Państwa podmiotów stowarzyszonych ani pracującymi na miejscu kontrahentami lub przedstawicielami Państwa lub Państwa podmiotów stowarzyszonych"
• Treść publiczna. Co ciekawe - jest tu utrzymane w mocy to co było w 2010 jeżeli chodzi o użytkowników wewnętrznych - jeżeli używają portalu tylko do tworzenia publicznie dostępnej treści, to użytkownicy wewnętrzni nie muszą mieć licencji CAL. I tu jeszcze jedna ciekawostka - treść publiczna nie oznacza, że dostęp musi być anonimowy. Jeżeli nie jest to ekstranet (czyli środowisko dla wydzielonej grupy użytkowników) to ciągle jest to traktowane jako treść publiczna.

Najlepiej kwestię CALi opisuje ten prosty diagram, wzięty z przewodnika licencjonowania (linki poniżej):

Jeżeli użytkownik jest zewnętrzny nie potrzebuje CAL.
Jeżeli jest wewnętrzny, to czy treść jest ograniczona?
Jeżeli tak - potrzebuje CAL, jeżeli nie - CAL nie jest potrzebny. Proste i piękne!

Pozostałe licencje:

• FAST i search server - obie licencje zostały zmigrowane do SharePoint Server, przy Software Assurance otrzymujemy licencje 1:1, przy Search Serverze dodatkowe 100 CAL Std.
• WAC - obecnie jest całkowicie oddzielnym produktem, licencjonowanie się nie zmieniło. Podobnie jak w SharePoincie, użytkownicy zewnętrzni nie potrzebują CALi - ani do oglądania ani do edycji.
• Project Server i DUET - nic się nie zmieniło

Na koniec: DISKLEJMER (czyli dupokrytka)
Powyższy opis jest moją próbą wyjaśnienia licencjonowania SharePointa 2013 - siłą rzeczy upraszczającą w niektórych obszarach. Mimo iż starałem się jak najlepiej wyjaśnić zagadnienia licencjonowania i opieram się na oficjanlnych dokumentach, to nie jest to oficjalny przewodnik firmy Microsoft i nie powinien być jako taki traktowany.
Zainteresowanych oficjalnymi dokumentami odsyłam do dokumentu Prawa do używania produktów (PUR), który jest wyrocznią w sprawach licencjonowania oraz do dobrego dokumentu omawiającego podstawowe scenariusze - Volume Licensing Brief. Jeżeli macie to szczęście i możecie korzystać ze wsparcia technicznego dla partnerów Microsoft to zapraszam do korzystania z tego wsparcia - pomożemy przy najbardziej zakręconych scenariuszach.