środa, 17 kwietnia 2013

Polecam sesję 50 Shades of SharePoint: SharePoint 2013 Insanity Demystified

Jestem w trakcie przygotowywania wpisu dotyczącego panelu dokumentu, ale właśnie obejrzałem świetną sesję Dana Holme'a dotyczącą różnych pułapek SharePointa i polecam wszystkim, żeby ją obejrzeć - dobrze prowadzona i zawiera bardzo ciekawe informacje - http://technet.microsoft.com/en-US/video/Dn189121(MSDN.10)?query=1

czwartek, 11 kwietnia 2013

Kwietniowe CU dostępne

Ukazały się kwietniowe poprawki zbiorcze dla wersji 2007, 2010 i 2013.
Linki do pobrania CU oraz aktulane nr buildów tych aktualizacji znajdziecie jak zwykle w poście o sprawdzaniu wersji SharePointa

Co ciekawe - dla 2013 CU ukazało się tylko dla Foundation i OWC, natomiast nie ma dla serwera. Na blogu Stefana Grossnera jest informacja, że CU dla serwera jest opóźnione. Pomimo iż Cu dla Foundation zawiera także hotfix dla serwera, to nie zalecam instalowania na środowiskach serwerowych samej poprawki dla Foundation.

Należy pamiętać, że bazą dla wszystkich aktualizacji jest Public update z marca i należy go zainstalować przez instalacją kwietniowego CU - Public Update NIE jest zawarty w CU!

środa, 10 kwietnia 2013

Licencjonowanie SharePointa 2013

Witam po świętach!

Dzisiaj omówię po krótce zmiany jakie zostały wprowadzone w licencjonowaniu SharePointa w wersji 2013. Nie będę omawiał tutaj licencjonowania Windows Servera i SQLa, które to licencje też są niezbędne; jeżeli będzie to Was interesowało to dajcie znać w komentarzach, jak będzie potrzebne to wyskrobię też coś na ten temat.

Jak było - SharePoint 2010
Na początek trochę historii, kliknijcie tu, żeby przejść do 2013.
W SharePoincie 2010 sytuacja wyglądała następująco:
  • Były 3 edycje - Foundation, Server Standard i Server Enterprise.
  • Foundation była darmowa - zarówno na serwer jak i użytkownika.
  • Std i Ent wymagały licencji serwerowych - była to ta sama licencja. Licencja była wymagana na każdy serwer, na którym były zainstalowane i wykorzystywane bity SharePointa.
  • Użytkownicy musieli mieć licencje CAL. Korzystający z funkcjonalności Standard musieli mieć CAL Std. Korzystający z funkcjonalności Enterprise musieli mieć zarówno CAL Std jak i CAL Ent (tzw. licencja addytywna). Przez dłuższy czas można było się spotkać z różnymi wykładniami czy CALe Ent są potrzebne dla wszystkich czy tylko dla korzystających z tych funkcjonalności, ale w końcu przeważył pogląd, że jednak tylko dla tych, którzy korzystają z Ent. Dla administratora powodowało to pewien problem, gdyż nie był w stanie zablokować użytkownikom z licencjami tylko Std dostępu do funkcjonalności Enterprise.
  • Od wymogu posiadania CALi były 2 wyjątki związane udostępnianiem treści na zewnątrz - po pierwsze użytkownicy zewnętrzni mogli być licencjonowani przez licencję SharePoint Server for Internet Sites (FIS), po drugie użytkownicy wewnętrzni mogli też być licencjonowani licencją FIS, jeżeli ich dostęp do środowiska ograniczał się do tworzenia treści przeznaczonej na zewnątrz. Innymi słowy na środowisku nie było treści przeznaczonej tylko dla użytkowników wewnętrznych.
  • Licencja FIS była licencją serwerową, typu "external connector" - oznaczało to, że wystarczyło mieć tę licencję na każdym serwerze, a użytkownicy nie musieli mieć licencji CAL; oczywiście z uwzględnieniem zastrzeżenia z powyższego punktu - FISem mogliśmy pokryć tylko prawa użytkowników zewnętrznych lub wewnętrznych tworzących zawartość dla zewnętrznych. FIS występował w 2 rodzajach - Standard i Enterprise. Te 2 rodzaje licencjonowały odpowiednio funkcjonalności edycji Standard i Enterprise, ale miały też jedną różnicę o której niektórzy nie wiedzieli. Otóż FIS Std pozwalał tylko na wykorzystanie jednej domeny i jej subdomen, tzn. nie mogliśmy na licencji FIS Std hostować 2 domen foo.com i bar.com.
  • Jeżeli chcieliśmy mieć na jednym środowisku mix - zarówno intranet jak i extranet/strony publiczne to te same serwery musieliśmy licencjonować obydwoma licencjami - zarówno SharePoint Server jak i SharePoint FIS + oczywiście CALe dla użytkowników wewnętrznych. W niektórych przypadkach, gdy użytkownicy zewnętrzni byli policzalni (np. ekstranet dla określonej liczby partnerów) mogło się bardziej opłacać kupić CALe użytkownikom zewnętrznym.
  • Oprócz 3 podstawowych edycji były jeszcze takie 4 produkty, powiązane z SharePointem:
    • FAST Search server for SharePoint - FAST wymagał licencji CAL Std + Ent oraz licencji na serwer, tam gdzie był zainstalowany.
    • Office Web Applications (WAC) - licencjonowany niezależnie od SharePointa, serwer nie wymagał licencji (mogło to chodzić nawet na Foundation), użytkownicy byli licencjonowani przez licencje pakietu Office
    • Project Server - wymagał licencji serwerowych + CAL, z racji tego że wymagał SharePoint Server Enterprise, wymagał także licencji SharePoint  na serwerach oraz CAL Std + Ent dla użytkowników
    • DUET - wymagał zarówno licencji serwer jak i CAL
Jak jest teraz - SharePoint 2013
Ogólnie model licencjonowania został uproszczony:
  • Są ciągle 3 edycje, Foundation jest ciągle darmowe
  • Ciągle użytkownicy wewnętrzni potrzebują CALi do treści niepublicznych, natomiast została wprowadzona funkcjonalności pozwalająca adminom na kontrolę dostępu do funkcjonalności na podstawie licencji. W skrócie działa to tak, że admini mogą przypisać określone licencje wybranym grupom uprawnień w AD a SharePoint zadba o to, żeby użytkownicy nie mieli dostępu tam gdzie nie mają licencji. Obejmuje to zarówno SharePointa jak i Projecta, WAC i DUET. Więcej o tej funkcjonalności w tym blogu.
  • Użytkownicy zewnętrzni - tu robi się ciekawie. Otóż w wersji 2013 nie ma już FIS, a użytkownicy zewnętrzni nie potrzebują licencji CAL. Kropka. Jakakolwiek nie byłaby ich rola i do jakich treści by się nie dostawali, to jeżeli są użytkownikami zewnętrznymi* nie musimy ich licencjonować. Fajnie co? Otwiera to nam całkiem nowe perspektywy jeżeli chodzi o hostowanie rozwiązań na SharePoincie. Użytkownicy zewnętrzni wg PUR to "użytkownicy, którzy nie są: pracownikami Państwa lub Państwa podmiotów stowarzyszonych ani pracującymi na miejscu kontrahentami lub przedstawicielami Państwa lub Państwa podmiotów stowarzyszonych"
  • Treść publiczna. Co ciekawe - jest tu utrzymane w mocy to co było w 2010 jeżeli chodzi o użytkowników wewnętrznych - jeżeli używają portalu tylko do tworzenia publicznie dostępnej treści, to użytkownicy wewnętrzni nie muszą mieć licencji CAL. I tu jeszcze jedna ciekawostka - treść publiczna nie oznacza, że dostęp musi być anonimowy. Jeżeli nie jest to ekstranet (czyli środowisko dla wydzielonej grupy użytkowników) to ciągle jest to traktowane jako treść publiczna.
Najlepiej kwestię CALi opisuje ten prosty diagram, wzięty z przewodnika licencjonowania (linki poniżej):
Jeżeli użytkownik jest zewnętrzny nie potrzebuje CAL.
Jeżeli jest wewnętrzny, to czy treść jest ograniczona?
Jeżeli tak - potrzebuje CAL, jeżeli nie - CAL nie jest potrzebny. Proste i piękne!
Pozostałe licencje:
    • FAST i search server - obie licencje zostały zmigrowane do SharePoint Server, przy Software Assurance otrzymujemy licencje 1:1, przy Search Serverze dodatkowe 100 CAL Std.
    • WAC - obecnie jest całkowicie oddzielnym produktem, licencjonowanie się nie zmieniło. Podobnie jak w SharePoincie, użytkownicy zewnętrzni nie potrzebują CALi - ani do oglądania ani do edycji.
    • Project Server i DUET - nic się nie zmieniło
Na koniec: DISKLEJMER (czyli dupokrytka)
Powyższy opis jest moją próbą wyjaśnienia licencjonowania SharePointa 2013 - siłą rzeczy upraszczającą w niektórych obszarach. Mimo iż starałem się jak najlepiej wyjaśnić zagadnienia licencjonowania i opieram się na oficjanlnych dokumentach, to nie jest to oficjalny przewodnik firmy Microsoft i nie powinien być jako taki traktowany.
Zainteresowanych oficjalnymi dokumentami odsyłam do dokumentu Prawa do używania produktów (PUR), który jest wyrocznią w sprawach licencjonowania oraz do dobrego dokumentu omawiającego podstawowe scenariusze - Volume Licensing Brief. Jeżeli macie to szczęście i możecie korzystać ze wsparcia technicznego dla partnerów Microsoft to zapraszam do korzystania z tego wsparcia - pomożemy przy najbardziej zakręconych scenariuszach.

sobota, 23 marca 2013

O kolejności instalacji aktualizacji i pakietów językowych + PU dla SP2013

Wstępniak
Na początek krótka informacja: 12 marca został udostępniony Public Update dla SP 2013 (a także dla Foundation, Projecta i Office Web Application). Nr wersji po aktualizacji: 15.0.4481.1005. Co ważne - ta aktualizacja jest wymagana do instalacji kolejnych aktualizacji w przyszłości.

Poprawki dotyczą m. in. architektury appsów, pozwalając na wiele domen appsów, poprawki do uprgradu, przepływów, newsfeedów. Pełny opis tego, co wnoszą poprawki jest na stronach artykułów KB - dla serwera KB 2767999 i Foundation KB 2768000.

Tutaj znajdziecie stronę z listą aktualizacji dla SP 2013, chociaż oczywiście zachęcam do korzystania z podsumowania na poście o sprawdzaniu wersji.

O kolejności instalacji aktualizacji i pakietów językowych
Z tej okazji chciałbym napisać o kolejności instalacji poprawek, gdyż nie jest zawsze jasne, co i w jakiej kolejności instalować.
Przed przystąpieniem do instalacji czegokolwiek - przeczytajcie koniecznie artykuły TechNet o aktualizacji środowiska SharePoint i pamiętajcie - testy, testy i jeszcze raz testy!

Przed długi czas wyznacznikiem kolejności instalacji był ten post, jednak od czasu tego postu trochę się pozmieniało.

Po pierwsze, CU dla serwera SharePoint zawierają już pakiety dla Foundation. CU dla serwera Project zawierają już pakiety dla serwera SharePoint, a przez to także dla Foundation. Jest to prawdą także dla SP 2010 - od sierpnia 2011. Z racji tego, przy instalacji CU dla serwera nie jest konieczne instalowanie najpierw CU dla Foundation.

Po drugie - jest to także prawdą dla Language Packów - LP dla serwera zawiera również pliki dla Foundation.

Oznacza to, że przy instalacji CU i LP nie musimy instalować najpierw dla Foundation, a dopiero potem dla serwera.

Przy doinstalowaniu LP do istniejącego środowiska, konieczne jest aktualizowanie language packa - jeżeli był instalowany SP1 dla 2010, to konieczne jest także zainstalowanie SP1 dla LP. Tutaj ponownie - wystarczy instalacja dla serwera, bez konieczności aktualizowania LP dla Foundation. Jeżeli natomiast mamy zainstalowane także CU, to wymagana jest ponowna instalacja CU po instalacji LP. CU zawiera poprawki dla wszystkich wersji językowych - jeżeli w trakcie instalacji nie wykryje danego języka to nie instaluje dla niego poprawek. Jeżeli więc zainstalujemy LP na środowisku, które miało CU, to konieczne jest zaktualizowanie również LP poprzez reinstalację CU.

Np. dla środowiska SP Srv 2010, które miało SP1 i oraz CU Lutowe 2013, na którym chcemy dodać LP Polski oraz LP Czeski instalujemy:
  • LP Polski dla serwera
  • SP1 dla LP Polskiego dla serwera
  • LP Czeski dla serwera
  • SP1 dla LP Czeskiego dla serwera
  • CU z lutego 2013 dla serwera
Oczywiście po instalacji konieczne jest uruchomienie konfiguratora SharePoint w celu aktualizacji baz danych - więcej o samym procesie upgrade'u w przyszłym poście.

środa, 13 marca 2013

2 nowe sposoby sprawdzania wersji SharePointa

Do artykułu o sprawdzaniu wersji SharePointa dodałem 2 nowoodkryte sposoby sprawdzania wersji:
  • Najprościej jest wejść adres <url witryny>/_vti_pvt/buildversion.cnf, np. http://sharepoint.microsoft.com/_vti_pvt/buildversion.cnf
  • Ostatecznie, gdy nie mamy żadnego dostępu administracyjnego, to zawsze możemy zajrzeć do HTTP response headerów. Tam w sekcji "Miscellaneous" znajdziemy wpis "MicrosoftSharePointTeamServices", który zawiera informacje o wersji SharePointa. Możemy do tego użyć np. Fiddlera - wybieramy dowolne zapytanie, które złapaliśmy i w szczegółach po lewej wybieramy zakładkę "Headers".
Może to być przydatne przy sprawdzaniu, czy dane środowisko jest już na 2013 i nie został przeprowadzony upgrade kolekcji witryn, czy też jest to stary SP 2010.

Pierwszy sposób znalazłem na stronie http://abstractspaces.wordpress.com/2009/09/17/how-can-we-identify-a-sharepoint-site/, za co dziękuję autorowi.


wtorek, 12 marca 2013

Notatki i znaczniki w SharePoincie 2013

Od wersji 2010 istnieje możliwość dodawania notatek i znaczników (tagów) do dokumentów i stron SharePoint.
Umożliwia to szybkie dodanie komentarza lub oznaczenie interesującego nas pliku albo ciekawej strony odpowiednim znacznikiem, tak żebyśmy my albo inni ludzie mogli go łatwiej znaleźć.

Ogólne informacje o znacznikach i notatkach możecie znaleźć na Office.Microsoft.com oraz na Technecie.

Znaczniki są oparte o słowa kluczowe przedsiębiorstwa (enterprise keywords) dzięki czemu możliwe jest wyszukiwanie po taksonomii, jak również śledzenie tagu i korzystanie z web partu "Chmura tagów".
Dodatkowo tagi mogą być oznaczone jako prywatne, dzięki czemu będziemy mogli oznaczyć jakąś nie dzieląc się tą informacją z innymi użytkownikami.

Bardzo ciekawą funkcjonalnością, chociaż mało znaną jest (uwaga, epickie tłumaczenie) skryptozakładka (po ludzkiemu - "bookmarklet"). Bookmarklety pozwalają na dodanie tagów o treści spoza SharePointa. Działa to w ten sposób, że dodajemy taki bookmarklet do ulubionych w IE i następnie kiedy trafimy na jakąś stronę, która wydaje nam się interesująca to klikamy na bookmarklet. Otworzy to nowe okno, w którym możemy dodać notatkę lub tag i ta informacja pojawi się w SharePoincie analogicznie do tagów i notatek dodanych w SharePoincie. Ja używam tej funkcjonalności zamiast (a raczej oprócz) ulubionych w przeglądarce - dzięki temu po pierwsze mam ciekawe strony na mojej witrynie, więc przy implementacji na Office 365 są one dostępne wszędzie. Po drugie, jeżeli nie oznaczę tagu jako prywatnego, to moi koledzy, którzy śledzą tagi zostaną automatycznie poinformowani o ciekawej treści, którą znalazłem.

Tagi i notatki uwzględniają uprawnienia do treści - oznacza to, że jeżeli użytkownik nie ma uprawnień do danego elementu, to nie zobaczy także informacji o dodanej notatce czy też tagu, nawet jeżeli go śledzi. Mechanizm uprawnień opiera się o crawl usługi wyszukiwania - jeżeli strona nie była przeszukana to nie pojawią się informacje o aktywnościach na niej. Wyjątkiem są tutaj informacje o naszych tagach - tutaj nie jest stosowany ten mechanizm, gdyż zostało podjęte założenie, że jeżeli coś mogliśmy otagować to mieliśmy do tego uprawnienie. Więcej o tym mechanizmie znajdziecie w artykule na Technecie.

Informacje o tagach i notatkach, w przeciwieństwie do kolumn taksonomii i pól komentarza, nie są trzymane na liście, ale w dedykowanej bazie danych "Social tagging Database", a funkcjonalności znaczników i notatek są częścią usługi aplikacji profili użytkownika. Natomiast same znaczniki są trzymane w magazynie terminów dla słów kluczowych przedsiębiorstwa, jednak są to tylko znaczniki - bez informacji o tym kto i gdzie ten znacznik przypisał. Więcej o architekturze ponownie na Technecie. Architektura jest wydajna, została zaplanowana aby obsługi 2000 zapytań na sekundę i 500 milionów wpisów - powinno to starczyć dla 400 tysięcy użytkowników na 5 lat, chociaż przy dużych wdrożeniach konieczne jest oczywiście prawidłowe rchitektury zaplanowanie tej funkcjonalności.

Niestety funkcjonalność znaczników i notatek była niedostępna dla elementów listy - mogliśmy oznaczyć stronę z widokiem listy, ale już nie wybrany element. Implementacja była na tyle myląca, że użytkownikom wydawało się, że otagowali wybrany element.

W SharePoincie 2013 mamy już możliwość tagowania także elementów listy. Tagi są zaimplementowane troszeczkę inaczej niż w 2010 - nie znajdują się z prawej strony pod wstążką, ale są częścią wstążki dla elementu lub strony. Jeżeli chcemy otagować widok listy, to robimy to z poziomu zakładki dla listy.


 Niestety jest pewien zgrzyt - kiedy otworzymy sobie szczegóły wybranego elementu to na wstążce już nie znajdziemy tej sekcji i przycisku na wstążce. Wydaje się, że jest to raczej błąd niż celowe działanie twórców SharePointa.


Na szczęście nie wszystko stracone! Jeżeli zależy nam, żeby ten guzik się pojawił na wybranej liście lub bibliotece, to z pomocą przyjdzie nam SharePoint designer. Oto jak umieścić guzik wywołujący okno dodawania znaczników i notatek na dispformie wybranej listy/biblioteki:
  1. Otwieramy SharePoint Designera 2013 i łączymy się do wybranej witryny i wchodzimy na ustawienia listy lub co łatwiejsze, z poziomu wstążki dla listy klikamy "Edytuj listę".
  2.  W prawym dolnym rogu klikamy na sekcję "Akcje niestandardowe" ("Custom actions") i następnie w lewym górnym rogu na wstążce rozwijamy menu dla nowych niestandardowych akcji i wybieramy "Wstążka wyświetlania formularza" ("Display form ribbon").
  3. W oknie które nam się pojawi podajemy nazwę dla opcji (np. Znaczniki i Notatki) i wybieramy "Przejdź do adresu URL" ("Navigate to URL") i wpisujemy w oknie pod tą opcją:
    javascript:OpenPopUpPageWithTitle('{SiteUrl}/_layouts/15/socialdataframe.aspx?listid={ListId}&id={ItemId}&mode=0&IsDlg=1', RefreshOnDialogClose, 600, 400,'Tags & Notes') 
  4. Żeby dodać ikonki to w polach obrazów 16x16 i 32x32 wpisujemy odpowiednio: /_layouts/15/images/SocialTagsAndNotes_16.png?rev=23 i /_layouts/15/images/SocialTagsAndNotes_32.png?rev=23
  5. W lokalizacji na wstążce podajemy Ribbon.ListForm.Display.Actions.Controls._children i wybieramy kolejność, w której ma być wyświetlony znacznik.
I gotowe! Teraz użytkownicy po wejściu w szczegóły elementu będą mogli przeczytać tagi i notatki już dodane oraz dodać własne dla danego elementu/dokumentu:

poniedziałek, 4 marca 2013

CU luty 2013 dla wersji 2010 i 2007

W lutym wyszły zgodnie z oczekiwaniami tzw. zbiorcze poprawki (Cumulative Updates - CU). W związku z tym zaktualizowałem nieaktualny już od roku artykuł o sprawdzaniu wersji SharePointa gdzie znajdziecie oprócz metod sprawdzania wersji Waszego środowiska również tabelkę, która zawiera nr wersji oraz odpowiadające jej KB i nazwę aktualizacji (SP lub też CU z określonego miesiąca). Dodałem także tabelkę dla nowego SharePointa 2013, mam nadzieję, że się przyda.